Ég veit ekki alveg hvers vegna, það var ekkert úthugsað og ég hugsa að ég leyfi því bara að vera óúthugsuðu, a.m.k. í bili, en ég ákvað fyrir mánuði síðan að næsta hálfa árið myndi ég bara lesa bækur eftir konur – kannski að hluta til vegna þess að þegar ég fór að hugsa málið þá voru flestir skallarnir þar (go figure) og listinn yfir það sem ég vildi lesa varð strax svo langur að það er borin von ég komist yfir nema brot af honum á hálfu ári. Og kannski að hluta til vegna þess að femínískar áherslur eru í móð og hver vill vera púkó. En þetta er sem sagt skýrsla 1/6 (ég les yfirleitt minna en þetta á einum mánuði, ég les frekar hægt). Station Eleven – Emily St. John Mandel, kanadísk – kláruð 28. mars Fín dystópía – ótrúlega „vel skrifuð“ í þeirri merkingu að mér fannst ég þurfa að ryðja mér í gegnum hana, æsispennandi. En ég er ekki viss um að mér finnist nú, mánuði síðar, að hún hafi skilið mikið eftir sig. Einhvers konar ebóla hefur þurrkað út bróðurpartinn af lífi í heiminum; leikflokkur ferðast um í norður-ameríku og sýnir Shakespeare, fólk gerir sér sveitarfélag á flugvelli, drengur elst úr grasi og verður illyrmislegur heimsslitapredikari, einu sinni var frægur leikari í kanada og allt tengist þetta með hætti sem útskýrist smám saman (en virðist svona eftirá hafa verið bara hálfpartinn út í loftið; í það minnsta segja tengingarnar mér ekki neitt, nema að þær séu til staðar). We are all completely beside ourselves – Karen Joy Fowler, bandarísk – kláruð 10. apríl Ég var alltof lengi að lesa þessa. Sögumaðurinn er óðamála – það er beinlínis karaktereinkenni, hún getur ekki haldið kjafti – og það smitast auðvitað út í stílinn sem verður dálítið bla bla bla og maður missir fókus. Og hún leysist nokkrum sinnum upp í frekar miklar predikanir (feminískar annars vegar og dýraverndunar hins vegar). En sagan, sem fjallar um konu sem ólst upp með sjimpansa (þær voru aldar upp einsog systur) fyrstu fimm ár ævinnar sækir á mann og er, þegar allt kemur til alls, miklu kraftmeiri en Station Eleven, þótt hún sé ekki jafn „vel skrifuð“, ekki jafn hnökralaus. Paradise of the blind- Duong Thu Huong, víetnömsk – kláruð 15. apríl Mig minnir að ég hafi skrifað aðeins um The Zenith á Starafugl – en hún fjallaði um síðustu daga Ho Chi Minh (og fleira). Þessi fjallar um tvær fátækar mæðgur í úthverfi Hanoi og er í aðra röndina klassísk örlaga/kynslóða/fjölskyldusaga – mamman er götusali sem vill að dóttir sín verði eitthvað meira, en ýmislegt stendur í veginum, ekki síst hún sjálf, en líka hefðirnar, þrjóskan, hinar sósíalísku hugsjónir, skyldur við aðra fjölskyldumeðlimi, hégóminn og jafnvel eitthvað „vestrænt“ andrúmsloft – allt rekst á. Dapurleg bók en falleg. Rilke Shake- Angelica Freitas, brasilísk – kláruð 16. apríl. Rilke Shake er ljóðabók – þýdd af Hilary Kaplan, sem verður eiginlega að koma fram því stór hluti verksins byggir á alls kyns orðaleikjum, orðahljóðum og fíflalátum (ég skil ekki portúgölsku en útgáfan er tvímála svo maður getur borið saman). Bókin fjallar um ídentítet og kynferði, tungumál og fegurð, og svo bókmenntahefðina – sem hún fer með einsog þá hlægilegu dásemd sem hún getur verið. Bright-sided: how the relentless promotion of positive thinking has undermined America – Barbara Ehrenreich, bandarísk – kláruð 18. apríl Þessi bók gengur ekki síst út á að gera lítið úr sjálfshjálpariðnaðinum og gerir það bæði með góðum og slæmum rökum – þessi bransi virðist svo sannarlega hálf sturlaður eftir lesturinn (og maður hugsar oft til þess offlæðis af jákvæðum „skilaboðum“ sem Facebookvinir manns flytja manni; já og hugmyndarinnar um „safe space“ – jákvæðnirúmið – sem kemur þó hvorugt til tals). Gallarnir eru helst í því fólgnir að hún endurtekur mikið af þeim skyssum sem sjálfshjálpargúrúarnir gera sjálfir, ekki síst því að rugla saman jákvæðri hugsun, velgengni, hamingju og ótal öðrum hugtökum einsog það sé allt sami grauturinn (en það er hugsanlega ekki hægt að takast á við þessi illskilgreindu konsept öðruvísi en að nota þau einsog þau koma af kúnni – annað myndi bara enda úti á túni). Delta of Venus – Anaïs Nin, kúbönsk-amerísk-frönsk – kláruð að 3/4 hlutum líklega 20. apríl (ég sé að ég hef gleymt að nótera það hjá mér). Ég sem sagt kláraði hana ekki. Hún var mjög áhugaverð framan af en svo bara bleee. Þetta er smásagnasafn, erótískt, að sögn skrifað eftir pöntun óþekkts auðkýfings, og því fylgir formáli höfundar sem ég var ósammála þar til ég var búinn að lesa þessa 3/4 bókarinnar. Hún altso heldur því fram þar að auðkýfingurinn hafi hálfpartinn rænt þau gleðinni af erótíkinni með því að strípa hana niður í kynlífslýsingar, með því að svipta sögupersónurnar öllu öðru en þessum löngunum sínum, því erótíkin sé bara gleðileg í samhengi sínu. Eitthvað þannig. Nú eru það kannski ýkjur, en 400 blaðsíður eru í það minnsta of stór skammtur af þessu – mér fannst mjög gaman og áhugavert að lesa fyrstu 100 síðurnar, en eftir 300 síður var þetta bara einsog að plægja sig í gegnum símaskrána og ég gafst upp. Það er reyndar áhugavert að næstum allt þarna, sem Nin skilgreinir sem erótík, yrði aldrei kallað annað en svæsnasta klám í dag – og oft á tíðum ofbeldisklám, nauðgunar/þvingunar fantasíur, sifjaspell og alls kyns pína (sem var oft líka fólgin í því að fólk fékk ekki að uppfylla þrár sínar fyrren seint og um síðir, ef þá nokkurn tíma). Miklu verra en nokkuð sem má finna í 50 skuggum, eða Fantasíubókinni. Sense and sensibility – Jane Austen, ensk – kláruð 24. apríl Þetta var einsog að detta í slúðurtunnu. Og minnti mig oft á Íslendingasögurnar, eiginlega – fólk fast í einhverjum hefðum að reyna að stýra sér leið í gegnum afskaplega flókna pólitík án þess að glata fjölskylduheiðrinum (og helst græða peninga). Samræðurnar voru dásamlegar og ég flissaði mikið, en ég missti líka þráðinn stundum og fannst oft einsog allt héti þetta fólk sama eftirnafninu („þessir karlar heita allir Þorgeir!“ var algengasta umkvörtunin þegar ég las íslendingasögur í skóla). Mikill „yndislestur“ einsog heitir. Það sló mig að þrátt fyrir að enginn ynni svo mikið sem eitt einasta handtak alla bókina (en allir hefðu miklar áhyggjur af tekjum sínum, sem guð einn veit hvar þeir fengu) þá var enginn frjáls, enginn gat farið og gert það sem hann vildi. Konurnar sátu mest kyrrar og karlarnir þeyttust um til að uppfylla „skyldur sínar“. Og ég fór að hugsa upp úr því hversu algengt það er að fólk vinni ekki neitt í bókum. i will never be beautiful enough to make us beautiful together – Mira Gonzalez, bandarísk – kláruð 24. apríl Önnur ljóðabók. Nei ég meina fyrsta ljóðabók. Fyrsta ljóðabók hennar, önnur ljóðabókin sem ég les í mánuðinum. Mira Gonzalez er nýjasta stjarnan í bandarískum ljóðaheimi og ég hef verið lengi á leiðinni að lesa þessa bók. Hún er fædd 1992 (!!!) og er stjúpdóttir bassaleikarans í Black Flag. Bókin er alveg skelfilega dapurleg – eða bara þunglyndisleg, alveg ógeðslega þunglyndisleg, en á sama tíma kímin og jafnvel glöð, og það án þess að verða nokkurn tíma skjálfandi hysterísk, einsog oft verður raunin þegar depurðin og fíflalætin mætast. Ég kláraði hana bara áðan og á eftir að lesa hana nokkrum sinnum – líkt og reyndar Rilke Shake, ljóðabækur eru yfirleitt í „umferð“ hjá mér í einhverjar vikur, liggja á borðum og við klósett og hér og þar, áður en þær fara upp í hillu (og fara svo iðulega aftur í umferð annað veifið).